Hoe zorg je ervoor dat jouw scherpe strategie gedragen, en uitgevoerd, kan worden?
Een situatie die we toch regelmatig zien: Nadat de organisatie een intensief strategietraject doorlopen heeft, met vaak een zwaar betaalde strategieconsultant, is er een scherpe strategie neergezet. De strategische kern, de ambitie van de organisatie en eventueel de benodigde verandertrajecten en programma’s zijn geformuleerd. Dan is het slechts een kwestie van uitvoeren. Toch? Dit blijkt lastiger dan gedacht. Hiervoor heb je namelijk de gehele organisatie nodig en eigenlijk een echte adaptieve strategie.
Het is een situatie die zich vaker voordoet dan we allemaal denken en zouden willen. Er is lange tijd hard gewerkt aan een vernieuwende, scherpere strategie, maar snel na de lancering worden de eerste haarscheurtjes al zichtbaar: iedereen blijft vanuit eigen perspectief – of dat van de afdeling – kijken. De lijst met uitdagingen wordt langer en de beoogde veranderingen vinden niet plaats.
Het traditionele strategie proces
Bij de start van het herijken van een strategie kiezen bedrijven er vaak voor om er een project van te maken. Dat betekent dat een dedicated team aan de slag gaat met het formuleren van de scope, het ophalen van informatie en het analyseren van de laatste trends en ontwikkelingen. Organisaties zoeken daarbij vaak hulp van buiten; een aantal vaardige externe adviseurs maakt er een verhaal van en zorgt voor een positieve business case. Hier is op zich niets mis mee. Het levert namelijk aan het einde een robuust stuk op wat klaar is voor vertaling richting de organisatie.
Vervolgens staat de implementeren op de agenda. Door diverse presentaties, nieuwsberichten en wellicht zelf een rondje van de board langs alle afdelingen, wordt de strategie uitgelegd aan iedereen. Soms zien we zelfs nog dat organisaties een groots opgezette interne lancering opzetten. Klaar! Of toch niet….
Nee, zeker niet klaar natuurlijk. De nieuwe strategie geeft vaak nieuwe inzichten, die ook weer nieuwe ideeën en vragen oproepen bij medewerkers. Tijdens deze standaard uitrol is er echter vaak geen ruimte voor om daar echt op in te gaan. Het resultaat is dat de top van de organisatie en het programmateam de nieuwe strategie tot in de puntjes kent, terwijl die kennis en overtuiging bij de rest van de organisatie achterblijft. Mensen haken namelijk af: het is niet van hen en er ontstaat een gevoel van ‘wéér een…’. Het blijft een groot onaangeraakt stuk…met goede ideeën Zonde dus!
Het écht implementeren van die nieuwe strategie staat of valt niet alleen bij de inhoud, maar door de binding en borging bij de medewerkers. Zij moeten zich betrokken voelen bij het uitzetten van de nieuwe koers. Mensen willen ergens wat van kunnen vinden en het gevoel hebben dat er naar hen geluisterd wordt. Binnen gestelde kaders uiteraard. De strategie wordt daarmee ook van hen. Dat zorgt er uiteindelijk voor dat de uitvoer van de strategie een no-brainer zal zijn. Iedereen kan dan ook op zijn/haar manier bijdragen aan het vormgeven van de strategie en de eigen invulling daar in geven. Die “binnen gestelde kaders” is hierin heel belangrijk. Het is bij uitstek de rol van de leiders om die kaders duidelijk te schetsen en keuzes te maken.
Op naar een gedragen, inclusieve en scherpe strategie
Onze filosofie van de Rollende Strategie kan hier bij helpen. Een traditionele strategie is af als de strategieperiode eindigt. Het heeft vaak een hard begin- en eindpunt. Bij onze Rollende Strategie is deze continu in ontwikkeling en ligt de focus juist op het binden en borgen. Als je echt wilt werken aan een inclusieve en gedragen scherpe strategie, dan kun je aan de volgende uitgangspunten denken:
- Creëer een strategisch ritme voor zowel strategievorming als strategie-uitvoering. Het is namelijk van belang om zowel aan de vorming als de uitvoering te blijven werken. Creëer een ritme waarbij je met de juiste mensen samenkomt om doorlopend de strategie te valideren, bij te sturen, nog meer enthousiasme los te maken en om mensen te begeleiden bij het uitvoeren. Hier gebruiken wij ons eigen kader voor. Deze is hier te verkrijgen.
- Kijk in dit ritme naar verschillende strategische horizonnen. Durf te filosoferen over 10 of 20 jaar van nu, maar kijk ook 3 tot 5 jaar vooruit, of volgend jaar en zelfs morgen. De insteek hiervan is om te verkennen wat potentiële richtingen, situaties, scenario’s kunnen zijn en deze terug te redeneren naar wat er vanaf morgen anders moet. Door deze horizonnen doorlopend in de gaten te houden, creëer je ook de mogelijkheid om op gezette tijden te valideren of je (nog steeds) de gewenste richting op gaat.
- Ga als onderdeel van het ritme ook het gesprek aan met interne en externe belanghebbenden. Hiermee voorkom je onder andere tunnelvisie door vanuit verschillende perspectieven te kijken. Hierdoor betrek je ook een deel van de mensen uit je organisatie bij het maken van de strategie wat de inclusiviteit en draagvlak vergroot.
- Bij een Rollende Strategie is ook het strategisch kader nooit helemaal afgetimmerd. Er is altijd ruimte voor verdere ontwikkeling binnen de gezette kaders. Iedereen binnen de organisatie weet dit ook en dit nodigt de organisatie uit om proactief met ideeën en suggesties te komen. De deur wordt dus open gezet en de drempel om bij te dragen is laag.
- De Rollende Strategie zorgt er ook voor dat je flexibiliteit inbouwt om bij te sturen. Het zal zeker niet altijd zo gaan zoals bedacht en opgezet. Hierbij is het cruciaal dat je kunt bijsturen en dit communiceert. Ook dat vergroot weer het draagvlak en zorgt dat je jouw scherpe strategie kunt behouden.
Empowerment
Te vaak zie ik dat externe adviseurs en interim-ers tijdelijk een organisatie komen versterken zonder dat zij de ambitie hebben om zichzelf overbodig te maken. Met Adapt Innovatie worden wij vaak als expert bij bepaalde projecten betrokken en daarbij proberen wij dan altijd te zorgen dat er geen volledige afhankelijkheid ontstaat. Sterk nog. Het is onze taak om te zorgen dat onze kennis, expertise of aanpak geborgd wordt in de organisatie en dat wij uiteindelijk ‘misbaar’ worden. Ons doel is het overdragen van ons vak en kennis aan de interne organisatie. Dat is het stukje empowerment wat wij willen bereiken. Dit gaat dus verder dan alleen maar het geven van advies of het leveren van ‘handjes’. Met onze filosofie zorgen wij er daarom voor dat er draagvlak ontstaat én dat er altijd aandacht is voor inclusiviteit.
In hoeverre heeft jouw organisatie een gedragen en inclusieve Rollende Strategie? Vraag bij ons gratis de Quicks Scan aan krijg hier inzicht in..
